Embedded Files
Woord voor woord.
De verleden tijd van taal
Woord voor woord.
De verleden tijd van taal
Yoïn van Spijk (1 oktober 2025)
ISBN 9789083296982
140 pp.
€ 27,50
A book of beauty is a book forever
A book of beauty is a book forever
Yoïn van Spijk is on fire. Na Die goeie ouwe taal (26 februari 2025) verscheen in oktober 2025 bij Onze Taal het mooi geïllustreerde Woord voor Woord. De verleden tijd van taal.
Sinds 2022 hebben grafisch vormgeefster Yolanda Huntelaar en Yoïn van Spijk de rubriek Taal aan de wandel in het tijdschrift Onze Taal. In elk nummer laten ze met een paginagrote infographic de etymologie zien van een alledaags woord. In januari 2025 sloegen ze de handen ineen om 52 nieuwe infographics te maken. Samen met uitgebreide versies van de tijdschrift-graphics vormen ze nu het 158 pagina’s tellende boek Woord voor woord.
Vele Nederlandse woorden gaan terug tot de tijd van de Germanen, en zelfs daarvóór. Onderweg van toen naar nu veranderden ze soms heel grondig. In Woord voor woord brengen Yoïn van Spijk en Yolanda Huntelaar de semantische en morfologische evolutie van een aantal woorden en begrippen in mooie en inzichtelijke infographics in beeld.
Het boek behandelt woorden uit 6 semantische domeinen: eten, kleding, wereld, objecten, dieren en mensen. Het laatste deel, anders opgebouwd dan de overige, hebben de auteurs ‘bouwblokken' genoemd. Het gaat daarin onder andere over het ontkennend lidwoord ‘geen’ (waar komt die ‘g’ vandaan?), over ‘het’ als lidwoord (het brood) en voornaamwoord (het vriest) en over de dubbele negatie en de Jespersencyclus (vermoedelijk onder invloed van het Engels Jespersen's cycle in het boek Jespersens cyclus genoemd). In totaal zijn er 8 items in dit slotdeel. Ze zijn zeer inzichtelijk en leuk verwoord en door de manier van presenteren heel leesbaar.
De zes delen die een semantisch domein behandelen zijn alle gelijkaardig opgebouwd. Ze bestaan uit 10 items, telkens volgens de format: 3 infographics + 1 deel met doorlopende tekst + 5 infographics + 1 deel met doorlopende tekst.
In het totaal worden dus 58 woorden of begrippen etymologisch onder de loep genomen.
Op https://taalaandewandel.com/ en ook hieronder vind je een voorbeeld van hoe het boek eruitziet.
Dankzij de inbreng van Yolanda Huntelaar is Woord voor woord een visueel aantrekkelijk boek geworden. Het doelpubliek ervan is niet alleen de doorgewinterde taalliefhebber, maar eigenlijk iedereen die zich weleens verwondert over de herkomst en evolutie van een woord (en… wie doet dit eigenlijk nooit?).
Voor docenten Nederlands is Woord voor woord interessant als taalkundige achtergrond. Je kunt ermee peper en zout aan je lessen toevoegen. Je kunt er ook aan occasionele en geïntegreerde taalkunde mee doen. Een voorbeeld daarvan: het gaat in je les over vaste tekststructuren en signaalwoorden, o.a. over ‘maar’. Je hebt vooraf thuis p. 144 uit Woord voor woord nog eens doorgenomen en als tussendoortje vertel je de leerlingen dat ‘maar’ al een heel lange geschiedenis heeft, eigenlijk uit twee andere woorden ontstaan is, enz …
Yoïn van Spijk is een jonge taalwetenschapper (1991) die hier nog eens bewijst dat hij stevig in zijn etymologische schoenen staat. December nadert. Misschien is dit boek wel een kerstcadeautje als je van plan was weer eens wollen sokken, een saaie sjaal of een stoffige fles wijn te schenken.
Aan te raden is verder:
De podcast: Yoïn van Spijk over etymologie
Van Spijk was ook te gast bij Bent van Looy in Voorproevers. Je vindt dit gesprek op vrt max.
José Vandekerckhove
Page updated
Report abuse